Ποιες είναι οι νόσοι που απειλούν τόσο τους ιδιοκτήτες όσο και τα κατοικίδιά τους;

Γνωστές ως ζωονόσοι, προκαλούνται από ένα ευρύ φάσμα μικροσκοπικών παρασίτων, όπως μικροσκοπικά σκουλήκια και βακτήρια, και μεταδίδονται μεταξύ ανθρώπων και ζώων από εξωτερικά παράσιτα όπως έντομα και κρότωνες που ονομάζονται επίσης φορείς.  

Είναι ιδιαίτερα ανησυχητικές, καθώς μπορούν να έχουν επιπτώσεις στην υγεία, τόσο για τα κατοικίδια όσο και για τα μέλη των οικογενειών μας.

Αλλά πόσο μεγάλη απειλή είναι;

Παγκοσμίως, υπάρχουν 1,3 εκατομμύρια νέα κρούσματα leishmaniosis κάθε χρόνο¹.  

Μόνο στην Ευρώπη έχουν αναφερθεί περισσότερες από 360.000 περιπτώσεις της νόσου του Lyme τις τελευταίες δύο δεκαετίες². 

Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας εκτιμά ότι πάνω από τον μισό κόσμο κινδυνεύει από νόσους που μεταδίδονται από εξωτερικά παράσιτα και πολλές από αυτές είναι ζωονόσοι³. 

Και, εξαιτίας της ανόδου της θερμοκρασίας σε ολόκληρο τον πλανήτη, τα έντομα, οι κρότωνες και άλλα είδη που μεταδίδουν ζωονόσους εισέρχονται σε νέες περιοχές, απειλώντας την υγεία των γατών, των σκύλων και των ανθρώπων.

Ο ειδικός στα παράσιτα Ezio Ferroglion εξηγεί:

“Από μια έρευνα σε ανθρώπους που πηγαίνουν στα επείγοντα περιστατικά με έναν κρότωνα, είδαμε ότι ένας στους τρεις από αυτούς τους κρότωνες ήταν μολυσμένος με ένα παράσιτο που μπορεί επίσης να επηρεάσει αρνητικά τον άνθρωπο”.

Οι ακόλουθες ζωονόσοι αποτελούν επί του παρόντος σαφή και άμεσο κίνδυνο τόσο για τους ανθρώπους όσο και για τα κατοικίδια ζώα:  

Λεϊσμανίωση 

Προκαλείται από ένα πρωτόζωο μικροσκοπικό παράσιτο και μεταδίδεται από φορείς όπως οι σκνίπες, η Λεϊσμανίωση προσβάλλει σκύλους, γάτες και ανθρώπους. Η νόσος μπορεί να προκαλέσει πολλαπλή οργανική ανεπάρκεια και δερματικές βλάβες. Ο φορέας της, η σκνίπα, είναι ευρέως διαδεδομένος στη νότια Ευρώπη.

Μπαμπεζίωση/Πιροπλάσμωση  

Γνωστή και ως πιροπλάσμωση, η ασθένεια αυτή προκαλείται από πρωτόζωα, τα οποία μεταδίδονται από ορισμένους κρότωνες. Παρόλο που το πρωτόζωο που προκαλεί την πιροπλάσμωση στους σκύλους δεν είναι το ίδιο που την προκαλεί στον άνθρωπο, περισσότεροι κρότωνες σημαίνουν μεγαλύτερο κίνδυνο και για τους δύο!

Διροφιλαρίωση 

Μικροσκοπικά σκουλήκια προκαλούν τη Διροφιλαρίωση και μεταδίδονται από τα κουνούπια. Ένας τύπος Διροφιλαρίωσης μπορεί να προκαλέσει καρδιακή ανεπάρκεια σε σκύλους και γάτες και προβλήματα στους πνεύμονες σε ανθρώπους, συναντάται κυρίως στη νότια Ευρώπη. Ένας άλλος τύπος Διροφιλαρίωσης προσβάλλει το δέρμα σκύλων, γατών και ανθρώπων, αυτό έχει εξαπλωθεί μέχρι τη Βαλτική.

Ερλιχίωση 

Το κύριο σύμπτωμα της ερλιχίωσης είναι η αναιμία σε σκύλους και γάτες. Προκαλείται από ένα βακτήριο και μεταδίδεται μέσω των κροτώνων. Ο φορέας του ο κρότωνας είναι παρών στη νότια Ευρώπη.

Νόσος Lyme 

Η Μπορελίωση ή η νόσος του Lyme προκαλείται από βακτήρια που μεταδίδονται μέσω των κροτώνων. Τα παράσιτα-φορείς της νόσου είναι εξαπλωμένα σε ολόκληρη την Ευρώπη. Πρόκειται για μία σοβαρή πάθηση στον άνθρωπο, που εκδηλώνεται με πυρετό, εξανθήματα, μυϊκά και αρθρικά προβλήματα και νευρολογικές παθήσεις.

Μπαρτονέλωση

Ευρέως γνωστή ως “νόσος από ξύσιμο γάτας”, η Μπαρτονέλωση προκαλείται από ένα βακτήριο. Εξαπλώνεται εξαπλώνεται από τον ψύλλο της γάτας και διαδίδεται παγκοσμίως. Η Μπαρτονέλωση μπορεί να έχει θανατηφόρες συνέπειες για ορισμένους ανθρώπους και παρατηρείται κυρίως σε ανοσοκατασταλμένους. Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν πυρετό, διογκωμένους λεμφαδένες και φλεγμονές των ματιών, των ούλων και της καρδιάς. Η προστασία των κατοικίδιων ζώων από τους ψύλλους όλο το χρόνο μπορεί να αποτρέψει  τη μετάδοση της Μπαρτονέλωσης στον άνθρωπο.

Μια εξελισσόμενη απειλή

Υπάρχουν περίπου 1.500 γνωστές μολυσματικές νόσοι του ανθρώπου, εκ των οποίων περίπου το 60% είναι ζωονόσοι⁴. Ορισμένες από αυτες είναι πρωτοεμφανιζόμενες, ενώ άλλες προϋπήρχαν αλλά γίνονται όλο και πιο συχνές λόγω των γεωγραφικών αλλαγών και των ανθρώπων που εγκαθίστανται σε νέες περιοχές και εκτίθενται για πρώτη φορά σε νέα είδη.  

Ως παράδειγμα του τρόπου με τον οποίο εξαπλώνονται οι ζωονόσοι, το ακόλουθο σύντομο βίντεο εξηγεί τη συχνότητα εμφάνισης νέων παρασίτων που άρχισαν να εμφανίζονται στην Κεντρική Ευρώπη.

Η ενημέρωση είναι η βάση για την προστασία των κατοικίδιων ζώων

Ένας ενημερωμένος κτηνίατρος είναι ο καλύτερος σύμμαχος του κατοικίδιου ζώου σας ενάντια στην απειλή της εξάπλωσης των ζωονόσων. Και δεδομένου ότι αυτές οι νόσοι επηρεάζουν και τους ανθρώπους, οι ενημερωμένοι επαγγελματίες φροντίδας κατοικίδιων ζώων και ο αποτελεσματικός έλεγχος των παρασίτων όλο τον χρόνο μπορεί να προστατεύσει όχι μόνο το ζώο σας αλλά και την υγεία των μελών της οικογένειάς σας. 

Όμως, ως αφοσιωμένοι ιδιοκτήτες κατοικίδιων ζώων, πρέπει επίσης να παίζουμε το δικό μας ρόλο, παραμένοντας ενήμεροι με τις πιο πρόσφατες και αξιόπιστες πληροφορίες.

1. Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας. (2014). A global brief on vector-borne diseases (No. WHO/DCO/WHD/2014.1). Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας. 

2. WHO Regional Office for Europe & European Centre for Disease Prevention and Control (EDCD). (no date). Lyme Borreliosis in Europe. World Health Organization. https://www.euro.who.int/__data/assets/pdf_file/0008/246167/Fact-sheet-Lyme-borreliosis-Eng.pdf 

3. Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας. (2014). A global brief on vector-borne diseases (No. WHO/DCO/WHD/2014.1). Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας. 

4. Torgerson, P. R., & Macpherson, C. N. (2011). The socioeconomic burden of parasitic zoonoses: global trends. Veterinary Parasitology, 182(1), 79-95.