Η εξέλιξη των παρασίτων των σκύλων: Πώς μπορούμε να ανταποκριθούμε σε μια εξελισσόμενη απειλή;

Τα παράσιτα είναι συνήθως μικροσκοπικά, με μήκος μόνο μερικά χιλιοστά και βάρος χιλιοστογραμμάρια. Όμως αποτελούν απειλή για εμάς και τα ζώα μας εδώ και εκατομμύρια χρόνια, σε ολόκληρο τον πλανήτη.

Το κλειδί της επιτυχίας τους είναι η ικανότητά τους να εξελίσσονται συνεχώς. Όπως σημείωσε το περιοδικό PLOS Biology το 2010: “Εκτιμάται ευρέως ότι τα παράσιτα έχουν την τάση να εξελίσσονται ταχύτατα, και λόγω των συχνά σύντομων χρονικά γενεών και των μεγάλων σε μέγεθος πληθυσμών, τα παράσιτα είναι ικανά να εξελίσσονται πολύ πιο γρήγορα από τους ξενιστές τους.^“1

Σήμερα, λόγω της αύξησης της θερμοκρασίας του περιβάλλοντος, είναι πιθανό τα παράσιτα να εξελίσσονται με ταχύτερο ρυθμό από ότι στο παρελθόν². Έτσι, αν θέλουμε να κρατήσουμε τα κατοικίδιά μας (και τις οικογένειές μας) ασφαλή, πρέπει να κατανοήσουμε την εξέλιξή τους και τους τρόπους που μπορούμε να αντιδράσουμε.

Παράσιτα, σκύλοι και άνθρωποι εξελίσσονται μαζί

Η ιστορία των ανθρώπων, των σκύλων, των γατών και των παρασίτων που προσβάλλουν τα κατοικίδιά μας και εμάς είναι στενά συνυφασμένη.

Τα παράσιτα των ζώων πρωτοεξελίχθηκαν πριν από εκατομμύρια χρόνια. Αλλά ήταν η εξημέρωση των ζώων που έδωσε στα παράσιτα την ευκαιρία να επεκταθούν, να πολλαπλασιαστούν και να πλησιάσουν στις αγελάδες, τα πρόβατα, τις γάτες και τους σκύλους μας.

Με την αύξηση του πληθυσμού των ανθρώπων, τα ζώα και ο άνθρωπος άρχισαν να ζούν πιο κοντά μεταξύ τους, συχνά σε ανθυγιεινές συνθήκες. Αυτό δημιούργησε μια ιδανική κατάσταση για τα παράσιτα ώστε να εξελιχθούν και να εξαπλωθούν περαιτέρω.

Και τώρα, με την άνοδο της θερμοκρασίας, τα παράσιτα κάνουν την εμφάνισή τους σε απροσδόκητα μέρη και σε ασυνήθιστες εποχές του έτους. Όπως σημειώνουν οι ειδικοί Muriel Marion και Jacques Guillot:

“Αυτό που θα είναι πιο εύκολο να μετρηθεί είναι η έμμεση επιρροή της αύξησης της θερμοκρασίας μέσω του ιδιοκτήτη τους […] οι άνθρωποι είναι πιθανό να αλλάξουν τις συνήθειές τους με τα κατοικίδιά τους και αυτό αναπόφευκτα θα επηρεάσει τον τρόπο ζωής των κατοικίδιων ζώων”.

Το ιδανικό περιβάλλον για να κολλήσουν οι σκύλοι κάποιο παράσιτο

Πολλά από αυτά που θεωρούμε πολιτισμένες, σύγχρονες ανέσεις αποτελούν εξίσου ευνοϊκές συνθήκες για τα παράσιτα.

Τα σύγχρονα σπίτια παρέχουν τα ιδανικά μικροενδιαιτήματα για τα εξωπαράσιτα που προσβάλλουν τα κατοικίδιά μας, ιδίως τους ψύλλους. Οι γάτες και οι σκύλοι ζουν συχνά σε ζεστά σπίτια, περιτριγυρισμένοι από την υπόλοιπη οικογένειά τους. Έτσι, τα παράσιτα, όπως οι ψύλλοι, που ευδοκιμούν σε θερμές συνθήκες, μπορούν να παραμείνουν ενεργά για μεγάλα χρονικά διαστήματα και να βρουν νέους ξενιστές.

Τα παράσιτα ευνοούνται περαιτέρω από την αστικοποίηση, η οποία δημιουργεί ολοένα και πυκνότερες κοινότητες ανθρώπων και ζώων. Οι χώροι πρασίνου στις αστικές περιοχές προσφέρουν κοινούς χώρους συνύπαρξης για τα μη δεσποζόμενα ζώα και τα κατοικίδια, επιτρέποντας στα παράσιτα να μετακινηθούν από τα μη δεσποζόμενα στα οικόσιτα ζώα – και να μπουν έτσι στα σπίτια και τους κήπους μας.

Ταυτόχρονα, η όλο και πιο δημοφιλής τάση των κηδεμόνων να ταξιδεύουν με τα ζώα τους επιτρέπει στα σκυλιά να έρχονται σε επαφή με παράσιτα που δεν υπάρχουν στον τόπο καταγωγής τους. Αυτά τα παράσιτα μπορούν να μεταδώσουν “εξωτικές” ασθένειες και να προσκολληθούν στους σκύλους, οι οποίοι θα τα μεταφέρουν πίσω στην χώρα τους. Εάν αυτό συμβεί πολλές φορές, ασθένειες που μεταδίδονται από παράσιτα θα μπορούσαν να εγκατασταθούν σε νέες περιοχές.

Αύξηση της θερμοκρασίας, αύξηση του κινδύνου

Πλέον, με την άνοδο της θερμοκρασίας και τη μικρότερη διάρκεια του χειμώνα, τα παράσιτα που περιορίζονταν σε ορισμένα μέρη του κόσμου, λόγω της ανάγκης τους για θερμότερο καιρό, έχουν την ευκαιρία να επεκτείνουν τις δραστηριότητές τους.

Ως παράδειγμα, ρίξτε μια ματιά στο τι έχει να πει ο ειδικός στα παράσιτα Michael Leschnik σχετικά με νέα είδη παρασίτων που βρέθηκαν στην Κεντρική Ευρώπη.

Τι μπορούμε να κάνουμε…

Ευτυχώς, διαθέτουμε πλέον ένα τεράστιο φάσμα θεραπειών και προληπτικών μέτρων για την αντιμετώπιση των παρασίτων σε γάτες και σκύλους. Με αυτά τα εφόδια, μπορούμε να δημιουργήσουμε ένα αποτελεσματικό πλάνο προστασίας καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους.

Το πλάνο αυτό θα πρέπει να βασίζεται στις τακτικές επισκέψεις στο κτηνιατρείο. Ο κτηνίατρός σας θα σας συμβουλεύσει σχετικά με τον καλύτερο τρόπο προστασίας της υγείας των γατών και των σκύλων σας, παρέχοντας εξατομικευμένες οδηγίες ανάλογα με την ηλικία, τη φυλή, τον τρόπο ζωής και την περιοχή που διαμένουν.

Και, καθώς ο κίνδυνος των παρασίτων εξαπλώνεται, είναι σημαντικό όλοι εμείς που ενδιαφερόμαστε για την υγεία των κατοικιδίων να μοιραστούμε μεταξύ μας τη γνώση σχετικά με το πώς να τα σταματήσουμε. Μπορείτε να παίξετε σημαντικό ρόλο στην προστασία των κατοικίδιων ζώων, μοιράζοντας τις γνώσεις του My Pet σε άλλους ιδιοκτήτες κατοικίδιων ζώων.

Μοιραστείτε αυτό το άρθρο με τους φίλους και την οικογένειά σας σήμερα. 

Συνοψίζοντας:

• Ρωτήστε τον κτηνίατρό σας για τους κινδύνους στην περιοχή σας
• Προστατεύστε το κατοικίδιό σας όλο τον χρόνο
• Ενημερωθείτε για νέες απειλές από παράσιτα μέσω του My Pet
• Διαδώστε τις γνώσεις σας και μοιραστείτε το My Pet με τους αγαπημένους σας!

1. Kochin, B. F., Bull, J. J., & Antia, R. (2010). Parasite evolution and life history theory. PLOS Biology, 8 (10), e1000524. https://doi.org/10.1371/journal.pbio.1000524

2. Hoberg, E. P., & Brooks, D. R. (2015). Evolution in action: climate change, biodiversity dynamics and emerging infectious disease. Philosophical Transactions of the Royal Society B: Biological Sciences, 370 (1665), 20130553. https://doi.org/10.1098/rstb.2013.0553